HPV nedir?
HPV (insan papilloma virüsü), ciltten cilde temas yoluyla yayılan oldukça bulaşıcı bir virüstür. Deriyi, ağzı, rektumu ve anüsü enfekte edebilir. Ayrıca penis üzerindeki cilt veya vulva (vajina çevresindeki alan) dahil olmak üzere hem erkek hem de kadın genital bölgelerini ve ayrıca vajinanın yüzeyini ve serviksi (uterusa bağlı uterusun alt kısmı) enfekte edebilir. 100’den fazla HPV türü vardır ve bunların yaklaşık 40’ı cinsel yolla bulaşabilir. 1
Genital HPV enfeksiyonunun belirti ve semptomları nelerdir?
HPV, genital sistem dahil olmak üzere ciltte veya mukoza zarlarında herhangi bir belirti veya semptom oluşturmadan yaşayabilir. Çoğu insan HPV ile enfekte olduğunu bilmez. HPV siğillere neden olabilir. Bazı HPV türleri (“düşük riskli” türler olarak adlandırılır), genellikle ellerde ve ayaklarda görülen yaygın cilt siğillerine neden olur. Diğer düşük riskli HPV türleri genital siğillere neden olabilir. Genital siğiller, vulva, vajina, serviks, penis, skrotum, kasık veya uylukta görülebilen ve genellikle engebeli bir karnabahar parçasını andıran tek veya çoklu büyüme veya şişliklerdir. Bu siğiller, enfekte bir kişiyle cinsel temastan haftalar veya aylar sonra ortaya çıkabilir. 1
HPV kanser yapar mı?
Evet yapabilir. “Yüksek riskli” HPV olarak adlandırılan bazı HPV türleri ile enfeksiyon, siğillere neden olmaz, ancak bazen serviks kanserine yol açar. Daha nadiren, bu HPV türleri vulva, vajina, anüs veya penis kanserine de yol açabilir. Serviks kanseri, yaşamları boyunca yaklaşık 138 kadından 1’inde (%0,7) gelişecektir. Her yıl teşhis edilen 1300 yeni vaka vardır. 15-64 yaş arası 11 milyon kadından 400’ü her yıl rahim ağzı kanserinden hayatını kaybedecek ve bu da onu kansere bağlı ölümlerin en yaygın 13. nedeni yapmaktadır. 1
HPV nasıl bulaşır?
HPV, dünyada en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir. Cinsel olarak aktif olan kişilerin %75 kadarı yaşamları boyunca en az 1 HPV enfeksiyonu geçirecektir. Genital HPV, cinsel temas ve ilişki gibi diğer cinsel aktivite türleri ile yayılabilir. Nadiren, genital HPV enfeksiyonu olan gebe bir kadın vajinal doğum sırasında HPV’yi bebeğine geçirebilir. Bu bebeklerde ağızda, gırtlakta veya boğazda HPV enfeksiyonu gelişebilir. 1
HPV enfeksiyonları nasıl teşhis edilir?
Genital siğillerin teşhisi genital bölgeye bakılarak konur. Serviksin bir HPV enfeksiyonu, serviksten hücrelerin toplanmasını içeren bir Papanicolaou (Pap) smear ile tespit edilebilir. Bu hücreler, HPV enfeksiyonunun neden olduğu kanserli veya kanser öncesi değişiklikler açısından kontrol edilmek üzere bir laboratuvara gönderilir. Tüm HPV tipleri serviks hücrelerinde hafif değişikliklere neden olabilir. Kadınların %90’ında bu değişiklikler 2 yıl içinde fark edilemez hale gelir. 40 genital HPV tipinden yaklaşık 10’u rahim ağzında kansere dönüşebilecek değişikliklere yol açabilir. 1
HPV bulaş riski nasıl azaltılabilir?
Başka bir kişiyle genital temastan kaçınmak veya prezervatif kullanmak HPV enfeksiyonu riskini azaltacaktır. Prezervatifler %100 etkili değildir çünkü sadece örtülen bölgeyi korurlar ve açıkta kalan genital siğil bulaşıcıdır. Diyaframlar, doğum kontrol hapları ve RİA’lar dahil olmak üzere diğer doğum kontrol yöntemleri HPV enfeksiyonuna karşı koruma sağlamaz. Düzenli olarak Pap smear yaptırmak, HPV enfeksiyonunun neden olduğu hastalığı önlemede çok etkili bir yöntemdir. 1
Bu sitedeki bilgiler, bir hekim veya eczacıya danışmanın yerine geçemez. Daha fazla bilgi için bir hekime ve/veya bir eczacıya başvurunuz.
Referans: van Zyl T, Wooltorton E, MacDonald N. Patient information about HPV and the HPV vaccine. CMAJ. 2007 Aug 28;177(5):462. doi: 10.1503/cmaj.071061. PMID: 17724325; PMCID: PMC1950191.